తౌక్టే.. అరేబియా సముద్రంలో ఏర్పడిన ఈ తుపాను కేరళను కకావికలం చేస్తోంది. ఈదురుగాలులు, భారీ వర్షాలు కురుస్తుండడంతో ఇప్పటికే రెడ్ అలర్ట్ ప్రకటించారు.
మల్లాపురం, కోళీకోడ్, వాయనాడ్, కన్నూర్, కాసర్‌గోడ్‌, అలప్పుజ, కొట్టాయం, ఇడుక్కి, ఎర్నాకుళం, త్రిసూర్, పాలక్కాడ్ జిల్లాల్లో తౌక్టే ప్రభావం తీవ్రంగా ఉంది.
దీని ప్రభావంతో మహారాష్ట్ర, గుజరాత్‌ రాష్ట్రాలలోనూ వర్షాలు కురుస్తున్నాయి. తౌక్టే తుపాను గుజరాత్‌లో తీరం దాటుతుందని అంచనా వేస్తున్నారు.
తౌక్టే అంటే ఏమిటి.. ఈ పేరెవరు పెట్టారు
తౌక్టే అనే పేరు మయన్మార్ పెట్టింది. బర్మా భాషలో తౌక్టే అంటే ఒక రకమైన చిన్న తొండ (Gecko) . ఈ రకం తొండలు చూడ్డానికి బాగా చిన్నగా ఉంటాయి కానీ పెద్ద శబ్దం చేస్తాయి.
తౌక్టే మగ తొండలు జత కూడే కాలంలో పెద్ద శబ్దం చేస్తూ ఆడ తొండలను ఆకర్షిస్తాయి.
తుపాన్లకు పేర్లు ఎలా పెడతారు? ఎవరు నిర్ణయిస్తారు?
వరల్డ్ మెటిరియలాజికల్ ఆర్గనైజేషన్, యునైటెడ్ నేషన్స్ ఎకనమిక్ అండ్ సోషల్ కమిషన్ ఫర్ ఆసియా పసిఫిక్… భారత్, బంగ్లాదేశ్, మియన్మార్, పాకిస్తాన్, మాల్దీవులు, ఒమన్, శ్రీలంక, థాయిలాండ్‌లు సభ్య దేశాలుగా ఉన్న ఒక కూటమి కలిపి ఈ పేర్లను నిర్ణయిస్తాయి.
కొన్ని పేర్లతో ఒక జాబితాను తయారుచేస్తాయి.
2004లో ఇలా ఈ 8 దేశాలు ఒక్కో దేశం 8 చొప్పున పేర్లు నిర్ణయించి మొత్తం 64 పేర్లతో జాబితా రూపొందించాయి.
ఏటా వచ్చే తుపాన్లకు ఈ జాబితాలోని పేర్లను వరుసగా పెడుతుంటాయి.
2004లో రూపొందించిన జాబితాలోని 64 పేర్లలో చిట్టచివరి పేరు Amphan.
అయితే, 2018లో వరల్డ్ మెటిరియలాజికల్ ఆర్గనైజేషన్ మొదట ఉన్న 8 దేశాలకు కూటమిలో మరో 5 దేశాలను చేర్చింది. అవి ఇరాన్, ఖతర్, సౌదీ అరేబియా, యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్, యెమెన్.
వాటిని జోడించాక కూటమిలో మొత్తం 13 దేశలయ్యాయి.
దాంతో ప్రతి దేశం 13 చొప్పున 13 దేశాలు కలిపి 169 పేర్లతో కొత్త జాబితా రూపొందించారు.
తుపాన్లకు అసలు పేర్లెందుకు పెడతారు?
ఒక్కో సముద్రంలో జనించే తుపాన్ల విషయంలో కన్ఫ్యూజన్ తగ్గించడానికి ఇలా పేర్లు పెట్టడం ప్రారంభించారు.
ప్రతి మహాసముద్ర పరిధిలో ఏర్పడే తుపాన్లకు అక్కడి ప్రాంతీయ వాతావరణ కేంద్రాలు, ట్రాపికల్ సైక్లోన్ వార్నింగ్ సెంటర్లు పేర్లు పెడుతుంటాయి.
తుఫాన్లకు పేర్లు పెట్టడానికి ఉన్న రూల్సేమిటి?
* తుపాన్లకు పెట్టే పేర్లకు రాజకీయాలతో సంబంధం ఉండకూదు.
* ఏ ఒక్క జెండర్‌నో , ఏ ఒక్క కల్చర్‌నో, ఏ ఒక్క మతాన్నో సూచించేలా ఉండకూడదు. వీటన్నిటికీ అతీతమైన పదం అయ్యుండాలి.
* ఎవరి సెంటిమెంట్లను బాధపెట్టేలా ఉండకూడదు.
* తీవ్రమైన, క్రూరమైన పదజాలం కాకూడదు.
* చిన్న పదాలు, సులభంగా పలికేవి అయ్యుండాలి.
* ఇంగ్లిష్‌లో 8 అక్షరాలు కంటే ఎక్కువ ఉండకూడదు.
ఇండియా పెట్టిన పేర్లేమిటి?
కొత్త జాబితాలో ఇండియా పెట్టిన పేర్లు కూడా 13 ఉన్నాయి.
Tej(తేజ్)
Murasu(మురసు)
Aag(ఆగ్)
Vyom(వ్యోమ్)
Jhar(ఝర్)
Probaho(ప్రొబాహో లేదా ప్రవాహ)
Neer(నీర్)
Prabhanjan(ప్రభంజన్)
Ghurni(ఘుర్ని)
Ambud(అంబుధ్)
Jaladhi(జలధి)
Vega(వేగ)
